G-Code là gì? ý nghĩa lệnh G-Code và M-Code trong Máy phay CNC

Hướng dẫn sử dụng G-Code

G-Code được sử dụng rộng rãi như là ngôn ngữ lập trình điều khiển số bằng máy tính (lập trình Máy phay CNC). File chương trình NC là chuỗi lệnh thường bắt đầu bằng chữ G, tương ứng với một hay một chuỗi các hành động mà máy công cụ cần thực hiện.

Lần đầu xuất hiện vào những năm 1950 từ viện công nghệ Massachusetts (MIT). Ý tưởng là liên kết các điểm trong mặt phẳng hay trong không gian theo yêu cầu người lập trình.

File dữ liệu là file văn bản (text) có phần mở rộng *.nc. Máy phay CNC chạy các phần mềm điều khiển khác nhau có thể sẽ có sự khác nhau trong biên dịch lệnh (Siemens, Fanuc, Mazak, LinuxCNC, TurboCNC hay Mach3…).

Chương trình CNC là một tập hợp các lệnh G-Code được tạo từ các trình soạn thảo như Notepad, hoặc biên dịch từ các chương trình CADCAM như là ArtCAM, MasterCAM, TurboCNC. Mỗi lệnh sẽ tương ứng với một hay một chuỗi các hành động máy công cụ cần thực hiện, như: các mã lệnh g trong máy phay cnc di chuyển đầu dao không cắt, di chuyển có cắt (đường thẳng hay cung tròn), hoặc một chuỗi các chuyển động để tạo ra một lỗ…

Chi tiết các lệnh G-Code trình bày trong tài liệu này là phù hợp với Mach3. Tuy nhiên có thể phát sinh những lỗi do biên tập nên khi người đọc tham khảo tài liệu cần kiểm tra và đảm bảo an toàn khi áp dụng.

Người vận hành cần nắm rõ hoạt động của các lệnh, vì vận hành Máy phay CNC có thể gây nguy hiểm. Các Máy CNC này bao gồm: Máy phay CNC, máy tiện CNC, máy khắc CNC, máy rounter trong gia công các sản phẩm gỗ …

Ý nghĩa và cách thức lập trình G-Code

Một dòng mã G-code điển hình khá khó hiểu đối với người mới, phải mất nhiều năm để một thợ Máy phay CNC thành thạo ngôn ngữ. Trong khi toàn bộ ngôn ngữ được gọi là mã G-code, về mặt kỹ thuật nói “mã” chỉ nói đến một hướng dẫn duy nhất trong ngôn ngữ. Mỗi “mã” bao gồm một địa chỉ chữ cái và một số và đưa ra một hướng dẫn cụ thể cho máy.

Hầu hết các dòng mã G-code sẽ bắt đầu bằng chữ G – do đó tại sao ngôn ngữ có tên! Điều này là do chữ G biểu thị mã chuẩn bị. Chúng báo cho máy biết loại chuyển động nào là bắt buộc hoặc sử dụng giá trị bù nào. Do đó, các mã bắt đầu bằng G hầu như luôn được tìm thấy khi bắt đầu một dòng mã G. máy phay bàn Ví dụ: G00 (lệnh định vị dao nhanh, dụng cụ cắt sẽ di chuyển với tốc độ tối đa); G01 (lệnh nội suy cắt gọt di chuyển theo đường thẳng với tốc độ tiến dao F do người vận hành thiết lập); G02 (lệnh nội suy cắt gọt cung tròn cùng chiều kim đồng hồ) và G03 (lệnh nội suy cung tròn ngược chiều kim đồng hồ).

Không phải tất cả các mã G đều bắt đầu bằng chữ G!

Trong khi các mã bắt đầu bằng G là cực kỳ phổ biến, tất cả 26 chữ cái của bảng chữ cái được sử dụng trong mã G. Ví dụ: S (thiết lập tốc độ quay cho trục chính); F (thiết lập tốc độ di chuyển tịnh tiến của bàn máy). Có một số điều cơ bản quan trọng khác cần biết, chẳng hạn như:

Chữ X chỉ thị sự di chuyển ngang trục X của bàn máy.

Chữ Y chỉ thị sự di chuyển dọc trục Y của bàn máy.

Chữ Z chỉ thị độ sâu di chuyển của trục Z.

Các số bên cạnh các chữ cái này xác định tọa độ di chuyển cho bàn máy.

Các bạn có thể tìm hiểu tất cả các mã lệnh G-code thường được sử dụng trong CNC.